Amper 29 standbeelden in Vlaanderen zijn wettelijk beschermd. Dat blijkt uit een parlementaire vraag van Vlaams volksvertegenwoordiger Kristof Slagmulder (Vlaams Belang) aan minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele (N-VA). Voor de oorlogsmonumenten is de situatie gelukkig beter. 321 oorlogsmonumenten zijn beschermd. Enkel voor het thema oorlogsmonumenten is er immers een gebiedsdekkende screening gebeurd en een doorvertaling naar beschermingen, legt de minister uit. Voor Slagmulder is het hoog tijd om werk te maken van een betere bescherming van ons standbeelden-erfgoed.

Het opmaken van de Inventaris Onroerend Erfgoed is een taak die sinds 2017 bij de lokale besturen berust. Op vraag van het Aalsters stadsbestuur werkte de Vereniging voor Aalsters Kultuurschoon (VVAK) de afgelopen maanden aan de actualisatie van de inventaris van het onroerend erfgoed van Aalst, Erembodegem en Nieuwerkerken. Daaruit is gebleken dat heel wat standbeelden er niet wettelijk beschermd zijn. De vereniging is bekommerd dat zelfs de standbeelden van Dirk Martens en priester Daens niet zijn opgenomen in de Inventaris Onroerend Erfgoed. Nochtans hebben deze standbeelden in Aalst heel wat erfgoedwaarde. Diependaele kon de bekommernis bevestigen en liet weten dat er überhaupt geen beschermde standbeelden zijn in Aalst, enkel drie beschermde oorlogsmonumenten.

“Standbeelden en monumenten vertegenwoordigen de geschiedenis van ons volk en verdienen daarom bescherming ”

Het probleem blijkt niet louter lokaal te zijn, maar nationaal. Uit het antwoord op de vraag van Slagmulder aan minister Diependaele hoeveel standbeelden in Vlaanderen momenteel een beschermd statuut genieten” antwoordde de minister dat er nu 29 standbeelden en 321 oorlogsmonumenten beschermd worden. “Er werd dus reeds een gebiedsdekkende screening gedaan voor de oorlogsmonumenten, maar dit moet zeker uitgebreid worden. Ook andere standbeelden en monumenten hebben een erfgoedwaarde die moet gekoesterd worden”, luidde het bij de minister.

De minister liet ook weten dat in de vastgestelde Inventaris 71 standbeelden en 797 oorlogsmonumenten zijn opgenomen met erfgoedwaarde. Dit heeft niet dezelfde sterke gevolgen als een formele bescherming. De minister laat in zijn antwoord weten dat er door zijn administratie gewerkt wordt aan het opstellen van de Inventaris van het Onroerend Erfgoed voor invoer door de lokale besturen.

Voor Slagmulder is enkel dat onvoldoende: ”Ik verwacht een actiever beleid van de minister en de lokale besturen om ons erfgoed beter te beschermen. Het Vlaams Belang wil ook dat burgers hier inspraak in hebben. “Het zijn ook tenslotte deze standbeelden en monumenten die de geschiedenis van ons volk uitbeelden en vertegenwoordigen. Ze bepalen op veel plaatsen ook al vele decennia het stads- op dorpszicht en zijn enkel daarom vaak al waardevol.”